جای تعجب نیست که این روزها انگیزه کارمندان رو به کاهش است. ترس از رکود اقتصادی باعث افزایش ۳۹درصدی اخراج‌ها در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۲ شده که مجموع آن را در این سال به بیش از ۱۳۳ هزار نفر رسانده است. علاوه بر آن، استعفای بزرگ همچنان کارمندان را به ترک محیط‌های کاری سمی سوق می‌دهد که علت آن رهبران بی‌توجه و فرصت‌های اندک پیشرفت است. افزایش تورم نیز باعث افزایش قیمت کالاها در سوپرمارکت‌ها و پمپ بنزین‌ها شده است.
اگر به نظر می‌رسد اعضای تیم‌تان دچار بی‌انگیزگی شده‌اند، می‌توانید به آنها کمک کنید تا دوباره باانگیزه شوند. اما مهم است که ابتدا اتفاقات را به‌دقت ارزیابی کنید. اولا، باید بدانید که انگیزه چیزی نیست که بتوانید برای دیگران یا به خاطر دیگران به دست آورید. انگیزه یک فرد مجموعه‌ای از احساسات، هیجان، شادی، اشتیاق و امید است. این احساسات از مجموعه‌ای از مهارت‌ها و ویژگی‌ها، از جمله انعطاف‌پذیری، خوش‌بینی، اعتمادبه‌نفس و جاه‌طلبی نشات می‌گیرد. وقتی انگیزه کم می‌شود، این احساسات و ویژگی‌ها از بین نمی‌روند، اما پنهان یا جایگزین می‌شوند. احساساتی مانند ترس، خشم، اضطراب، غم و اندوه، حتی احساس بیهودگی و تردید نسبت به خود، عوامل محرک را از بین می‌برند. وظیفه شما این است که بی‌انگیزگی کارمندان را ریشه‌یابی و به آنها کمک کنید تا انتخاب‌های لازم را انجام دهند. چند راه برای شروع وجود دارد که در ادامه به آنها می‌پردازیم.
ارائه اخبار بد و اخذ تصمیمات سخت
هیچ رهبری از اینکه پیام‌آور اخبار ناامیدکننده باشد، لذت نمی‌برد. بسیاری از افراد بیش از حد خود را درگیر می‌کنند و چشم خود را به روی افرادی که باید از آنها مراقبت کنند، می‌بندند. وقتی می‌خواهید اخبار بدی به دیگران بدهید، مواردی را که در ادامه به آنها می‌پردازیم در نظر داشته باشید.
خوشایندسازی نکنید
وقتی می‌دانید تصمیمات‌تان واکنش‌های دردناکی در پی خواهند داشت، طبیعی است که بخواهید فضا را تلطیف کنید، اما این کار معمولا باعث بروز دردسرهای بیشتر می‌شود. دادن اطمینان کاذب یا اشاره به جنبه‌های مثبت یک تصمیم، به معنای نادیده‌گرفتن غم و اندوه و ترسی است که ممکن است افراد احساس کنند. اجازه دهید افراد احساسات‌شان را نشان دهند و با همدلی به آنها گوش دهید.
از خودتان دفاع نکنید
اتخاذ تصمیمات سخت بخشی از کار شماست. وقتی مردم نسبت به کاهش بودجه، اخراج یا سایر اخبار بد ابراز ناامیدی یا نارضایتی می‌کنند، باید برخورد مهربانانه‌ای با آنها داشته باشید. این به معنای آن نیست که شما باید بی‌احترامی خصمانه یا رفتار توهین‌آمیزی را تحمل کنید.
وقتی از تصمیم خود دفاع میکنید، باعث نادیده‌گرفتن احساسات آنها می‌شوید. هرگز با جملاتی مانند «نمی‌دانید چقدر سخت بود» نقش قربانی را بازی نکنید. این امر باعث می‌شود مردم اعتماد خود را از دست داده و حتی بیشتر دچار بی‌انگیزگی شوند.
پس از اخراج با احساس گناه بازمانده مقابله کنید
اگر مجبور شدید کسی را اخراج کنید، ممکن است کسانی که اخراج نشده‌اند، احساس گناه داشته باشند. دیگران ممکن است به کسانی که اخراج نشده‌اند، حسادت کنند.
در اینجا دوباره به افراد اجازه دهید تا با خیال راحت و صادقانه طیف وسیعی از احساسات را تجربه کنند. خیلی‌ها سعی می‌کنند احساسات خود را از شما پنهان کنند و وانمود کنند که حس مثبتی دارند تا «نفر بعدی» نباشند. دائما با آنها ارتباط برقرار کنید تا در مورد احساسات خود با شما صادق باشند.
در صورت امکان، تیم خود را به تصمیم‌گیری‌های سخت دعوت کنید
اگر با کاهش هزینه‌ها یا مشکلات اقتصادی شدید روبه‌رو هستید، به تیم خود اجازه دهید وارد گفت‌وگو شوند و آنها را در تصمیم‌گیری‌های سخت مشارکت دهید. بر اساس تجربه من آنها تقریبا همیشه راه‌های خلاقانه‌ای برای نجات مشاغل پیدا کرده و فرصت‌هایی را کشف می‌کنند که احتمالا شما به آنها توجه ندارید.
اهمیت‌دادن و قدردانی از کارمندانی که با مشکلات دست‌وپنجه نرم می‌کنند
بسیاری از رهبران از تلاش برای یافتن روش‌هایی جهت قدردانی از اعضای تیم‌شان آزرده‌خاطر می‌شوند. بسیاری دیگر با دادن مزایای جانبی، فقط می‌خواهند رفع تکلیف کنند، اما آنچه مردم واقعا به آن نیاز دارند، معمولا بسیار ساده‌تر و کاربردی‌تر است. کارهایی که می‌توانید انجام دهید در ادامه آمده است.
به آنها کمک کنید مجددا کارهایشان را اولویت‌بندی کنند
یکی از بزرگ‌ترین نشانه‌های قدردانی که می‌توانید نشان دهید، کمک به اعضای تیم در اولویت‌بندی مجدد کارها در صورت کاهش ظرفیت است. در نظر داشته باشید که پارادایم «با تعداد کمتر کارهای بیشتری انجام بده»، یکی از دلایل اصلی استعفای میلیون‌ها نفر به‌دلیل فرسودگی شغلی بوده است.
شما باید بپذیرید که ظرفیت کمتر به معنای خروجی کمتر است و باید به اعضای تیم خود کمک کنید تا بفهمند چه کارهایی دیگر ضروری نیستند. اگر از افراد یا منابع مالی کمتر انتظار خروجی یکسانی دارید، مطمئن باشید که همه خروجی‌ها کیفیت پایین‌تری خواهد داشت. به اعضای تیم خود اجازه دهید تا به‌صورت آگاهانه در مورد کارهایی که باید متوقف شوند، پیشنهادهایی ارائه دهند.
در دسترس باشید
احساس گناه حاصل از اتخاذ تصمیمات سخت، ممکن است شما را از تیم‌تان دور کند، اما فاصله‌گرفتن تنها باعث تقویت ترس و کینه آنها می‌شود. اکنون زمان آن است که به آنها نزدیک شوید و به ایشان بگویید که واقعا به آنها اهمیت می‌دهید.
به‌صورت مدام وضعیت‌شان را جویا شوید و از آنها بپرسید که آیا کاری هست که بتوانید برای حمایت از آنها انجام دهید. اگر آنها تصمیم گرفتند که صحبت کنند، با دقت و همدلی گوش کنید و سوالاتی بپرسید تا راحت‌تر حرف‌شان را بزنند.
از فداکاری و صبر آنها قدردانی کنید
اجازه دهید افراد بدانند که عوارض منفی مسئولیت‌شان را درک کرده و از بردباری آنها در مواجهه با شرایط سخت قدردانی میکنید. به تاثیر مثبت تلاش‌های آنها بر عملکرد تیم اشاره کرده و در صورت لزوم، در ملاءعام از آنها قدردانی کنید.
از جمع استقبال کنید
زمانی که احساسات منفی با دیگران به اشتراک گذاشته می‌شود، کمتر انسان را از پا درمی‌آورد. ترس، اضطراب و نفرت به‌طور غریزی افراد را وادار به کناره‌گیری می‌کند. تیم خود را به گفت‌وگوی آزاد در مورد احساسات‌شان و اتفاقات جاری فرا بخوانید. البته لازم نیست جلسه بزرگی برگزار کنید. در مورد چالش‌هایی که تیم با آن مواجه است و نحوه مواجهه با مشکلات به گفت‌وگو بپردازید. افراد با شنیدن چالش‌ها و احساسات مشترک، می‌فهمند که تنها نیستند و تمایل بیشتری برای حمایت فعالانه از یکدیگر خواهند داشت.
الگو باشید
مدیریت خود در شرایط سخت، احتمالا مهم‌ترین کاری است که می‌توانید انجام دهید. وقتی مردم عصبانی می‌شوند، تحمل آنها در برابر فاصله بین «حرف و عمل» کمتر می‌شود. هر نشانه‌ای از ریاکاری باعث می‌شود که کارمندان شما از افرادی بی‌انگیزه به افرادی خشمگین تبدیل شوند. به تمام نشانه‌هایی که دیگران ممکن است از نحوه مواجه‌شدن شما با مشکلات دریافت کنند، توجه بیشتری داشته باشید. در ادامه به چگونگی انجام این کار پرداخته‌ایم.
احساسات خود را به‌طور موثر مدیریت کنید
شما نمی‌توانید سختی‌هایی را که کشیده‌اید پنهان کنید، بلکه باید آسیب‌پذیر بودن خود را نشان دهید تا آنها بتوانند ببینند که شما هم انسان هستید. سعی کنید بار سختی‌ها را بر دوش آنها نگذارید. بد نیست اعتراف کنید که شما هم احساس اضطراب یا ناراحتی دارید و روش‌های مفیدی برای غلبه بر این احساسات را با آنها در میان بگذارید. با صحبت‌کردن از احساسات‌تان به کارمندان خود حس امنیت می‌دهید و آنها نیز می‌توانند با خیال راحت در این مورد صحبت کنند.
در مراقبت از خود سرمشق دیگران باشید
همه ما اهمیت ورزش، استراحت، تغذیه سالم و بهداشت روانی خوب را می‌دانیم، اما در هنگام استرس شدید، اغلب کمتر از خودمان مراقبت می‌کنیم.
اگر تیم شما ببیند که شما از خودتان مراقبت میکنید، احتمال اینکه آنها هم از این کار الگو بگیرند، بیشتر می‌شود. بسیاری ممکن است نگران این موضوع باشند که شما اولویت‌دادن به سلامت و انعطاف‌پذیری شخصی را به عدم تعهد در مواجهه با مشکلات تعبیر کنید. بدتر از آن، مراقبت‌نکردن از خود ممکن است نشانه این باشد که شما از آنها انتظار دارید که از خودشان مراقبت نکنند.
انعطاف‌پذیر باشید
اغلب مواجهه با عدم قطعیت، موجب بروز سوالات بی‌پاسخ می‌شود. مردم طبیعتا می‌خواهند در شرایط بی‌ثبات، ثبات به وجود بیاورند. اگر به دیگران نشان دهید که در شرایط ناپایدار کماکان چشم‌انداز خود را حفظ میکنید، می‌توانید به آنها کمک کنید تا انعطاف‌پذیری را در وجود خود کشف کنند. آنها به‌طور طبیعی تصور می‌کنند که شما بیشتر از آنچه واقعا هست، می‌دانید و شرایط را تحت کنترل دارید. آشکارا در مورد این امر صحبت کنید که چگونه با ناشناخته‌ها برخورد میکنید و اینکه چگونه می‌توانید عوامل قابل کنترل را از عوامل غیر قابل کنترل تمیز دهید.
مدیریت دوران سخت، ویژگی بارز یک رهبر خوب است. به جای یک سخنرانی انگیزشی، یک رویداد مربوط به تقویت روحیه کار گروهی، یا برگزاری مراسم شام (که هر کدام زمان و مکان خاص خود را می‌طلبد)، کمی صبر کنید و به تجربیات عاطفی عمیق‌تر و آشفته‌تری که در دوران سخت نهفته است، بپردازید. افرادی که تحت رهبری شما هستند، بیش از هر چیز به این نیاز دارند که احساس کنند شما آنها را درک، تایید و حمایت میکنید. اگر این کارها را انجام دهید، باانگیزه‌تر خواهند شد.
