کارآفرینی درون سازمانی به فرآیندی گفته می‌شود که افراد یک سازمان در کسبوکار یا سازمان خود به صورت فعالانه فکر و عمل کنند. فرهنگ کارآفرینی درون سازمانی به معنای تشویق کارمندان به تفکر، رویاپردازی، عمل و ایجاد یک محصول یا خدمت درست مانند یک کارآفرین است. کارمندان زیادی وجود دارند که با ایده‌های خود، مشعل نوآوری را در سازمان روشن نگه می‌دارند. اما چگونه باید کارکنان را تشویق کنید که ایده‌های خود را مطرح کنند و نقش فعالی در ایجاد نوآوری داشته باشند؟ اقدامات زیر، از جمله اقداماتی است که می‌توانید انجام دهید:
- تشویق کارکنان
- ایجاد فرهنگ کارآفرینی در سازمان
- پاداش دادن به ریسک‌پذیری
به عقیده سر ریچارد برانسون، یک کارآفرین داخلی (intrapreneur)، کارمندی است که برای ایجاد محصولات، خدمات و سیستم‌های جدید از آزادی و حمایت مالی برخوردار می‌شود و مجبور نیست از روال‌ها یا پروتکل‌های معمول شرکت پیروی کند.
اگر سازمان شما از کارمندان انتظار نوآوری نداشته باشد و برای نوآوری به آنها انگیزه و پاداشی ندهد، ایجاد فرهنگ کارآفرینی درون سازمانی تقریبا غیر‌ممکن می‌شود. برای داشتن یک فرهنگ کارآفرینی درون سازمانی پررونق، به عنوان یک سازمان نه تنها باید نوآوری را تشویق کنید، بلکه باید به ریسک‌پذیری نیز پاداش دهید.
چرا کسبوکار شما باید به فکر کارآفرینی سازمانی باشد؟
بسیاری از شرکت‌های آینده‌نگر، کارکنان خود را تشویق می‌کنند تا مشارکت‌های کارآفرینانه، نوآورانه و متفکرانه‌ای را در فرآیندهای درون سازمان داشته باشند. گیفورد پینچوت، برای اولین بار در سال ۱۹۸۵ در کتاب خود با همین عنوان، Intrapreneurship، نوشت: «اگر به هر نوآوری یا اختراعی در سازمان‌های بزرگ نگاه کنید، متوجه خواهید شد که کارکنان سازمان آن را ایجاد کرده‌اند.»
در این کتاب به طور خلاصه بیان می‌شود چرا هر شرکتی که به دنبال پیشرفت و شکوفایی موثر در فضای کسبوکار امروزی است باید به فکر تامین زمان، منابع، فرهنگ و پاداشی برای تقویت کارآفرینی درون سازمانی باشد.
ایجاد فرهنگ کارآفرینی درون سازمانی
وقتی شرکت‌ها ریسک‌پذیری و نوآوری را تشویق و محیطی برای کارآفرینی درون سازمانی ایجاد می‌کنند، از راه‌های بسیار ملموسی سود می‌برند. اولین پیامد ایجاد این فرهنگ، افزایش اطمینان‌پذیری، شادی، سخت‌کوشی و بهره‌وری کارکنان سازمان خواهد بود. کارمندان زمانی مشتاق‌تر خواهند بود که بتوانند روی پروژه‌هایی کار کنند که:
- به طور شخصی در آن نقش داشته باشند
- پاداش مالی دریافت کنند
- تغییر مثبتی در سازمان ایجاد کنند
سازمان‌های بزرگ همچنین دریافته‌اند که تشویق به کارآفرینی درون سازمانی یک تاکتیک موثر در جذب و حفظ بهترین استعدادهای سازمان است. هنگامی که کارکنان بتوانند ایده‌های خود را مطرح و خلاقانه عمل کنند و شانس موفقیت و پیشرفت داشته باشند، رضایت شغلی بیشتری را تجربه می‌کنند.
در نهایت، ایجاد فرهنگ کارآفرینی درون سازمانی، نرخ حفظ کارکنان و بهره‌وری آنها را افزایش می‌دهد. در ادامه به بررسی چند روش برای ایجاد و حمایت از فرهنگ کارآفرینی درون سازمانی می‌پردازیم.
۵ راه برای تشویق کارآفرینی درون سازمانی در محیط کار
ایجاد فرهنگی که خلاقیت را تشویق کند، خیلی هم سخت نیست برای این کار شما باید به کارکنان خود این آزادی را بدهید تا استعدادهای خود را ابراز و مانند کارآفرینان فکر کنند.
۱- از ریسک‌پذیری استقبال کنید
اگر کارمندان شما احساس امنیت شغلی نداشته باشند، خلاقیت خود را بروز نخواهند داد. وقتی کارمندان خود را تشویق می‌کنید تا فرآیندهای جدیدی را امتحان کنند و در عین حال به آنها اطمینان می‌دهید که شکست‌های حاصل از ریسک‌پذیری پذیرفته خواهند شد، فشار از دست دادن شغل را از دوش آنها برمی‌دارید و به آنها امکان شکوفایی می‌دهید.
۲- موانع را بردارید و به کارکنان خود آزادی بدهید
هیچ چیز مانند مدیریت خرد، محیطی ناخوشایند و خشک ایجاد نمی‌کند. داشتن مدیری که همیشه مراقب کارکنان باشد و هر قدمی که آنها برمی‌دارند را زیر سوال ببرد، می‌تواند توانایی بااستعداد‌ترین و خلاق‌ترین کارمندان را هم ضعیف کند.
به کارمندان خود این فرصت را بدهید تا به شما ثابت کنند که شایسته اعتماد و آزادی هستند. این می‌تواند به این معنا باشد که به آنها اجازه دهید گه‌گاه از خانه کار کنند، ساعت‌های کاری خود را تغییر دهند یا حتی این آزادی را داشته باشند که فضای کاری خود را شخصی‌سازی کنند.
۳- برای آنها پاداش در نظر بگیرید
هنگامی که کارمندان ایده‌های بزرگی به ذهن‌شان خطور می‌کند، در مقابل سایر اعضای تیم آنها را تحسین کنید و به آنها پاداش‌های کوچکی ارائه دهید تا تشکری بابت زحمات‌شان باشد. موفقیت‌ها و ایده‌ها را در نرم‌افزار منابع انسانی خود ثبت و ابتکارات جدید را پیگیری کنید.
۴– محیط فیزیکی و عاطفی برای همکاری کارکنان فراهم کنید
اتاق استراحت تاریک و بدون تهویه‌ای که سال‌هاست تمیز نشده و نورهای فلورسنتی که باعث سردرد اعضای تیم می‌شود، فضای راحتی برای کارکنان فراهم نمی‌کند. ایجاد محیط کار راحت برای کارمندان باعث می‌شود بهره‌وری بیشتری داشته باشند و با همکاران خود معاشرت کنند. بین این معاشرت‌ها، افراد ممکن است مشکلاتی را کشف کنند که قبلا از وجود آنها با خبر نبوده‌اند و راه‌حل‌هایی را پیدا کنند که اگر فرصت صحبت در یک محیط اجتماعی به آنها داده نمی‌شد، هرگز به آنها نمی‌رسیدند.
۵- پذیرای ایده‌های جدید باشید
گاهی مالکان، بنیان‌گذاران، مدیر‌عاملان یا رهبران یک سازمان به اشتباه فکر می‌کنند که ایده‌های آنها به طور حتم باید اجرا شود؛ در صورتی که کارمندان باید هنگام گفتن نظرات خود احساس امنیت و حمایت داشته باشند. پذیرای بازخوردها باشید و این واقعیت را قبول کنید که گاهی‌اوقات، کارمندان شما ایده‌ها و جوانبی را مطرح می‌کنند که هرگز تصورش را هم نمی‌کردید.
اگر شرکت شما بزرگتر از آن است که کارکنان به طور مستقیم بتوانند به شما مراجعه کنند، باید سیستمی را پیاده‌سازی کنید که در آن همه ایده‌ها به گوش مدیران اصلی برسند و مورد توجه قرار گیرند. در صورتی که کارمندان احساس کنند صدای آنها شنیده نمی‌شود، دیگر نظرات خود را مطرح نمی‌کنند، به دنبال نوآوری نمی‌روند و احتمالا به فکر ترک شغل خود می‌افتند.
کلام آخر
با تشویق کارکنان به نوآوری در محیط کار و فراهم کردن ابزار، منابع و دانش، سازمان‌های مبتکر از مزایای بی‌شماری از جمله، نیروی کار بسیار متعهد، محصولات و خدمات بهتر برخوردار می‌شوند. کارآفرینی درون سازمانی روشی قدرتمند برای افزایش بهره‌مندی کارکنان و کسب‌وکارتان است. با ایجاد این فرهنگ شما می‌توانید بهترین استعدادها را در سازمان خود پرورش دهید و آنها را حفظ کنید.
